Belnet heeft er met FedOSC, dat als doel heeft Open Science praktijken te promoten binnen de wetenschappelijke gemeenschap en in het bijzonder in publiek gefinancierd onderzoek, een nieuw project bij. En met Sam Kauranne, Product Manager en hoofdverantwoordelijke voor de implementatie van het FedOSC-project, een nieuwe collega.
De Federal Open Science Cloud, kortweg FedOSC, is een tweejarig project in opdracht van het Federaal Wetenschapsbeleid (Belspo) dat wordt uitgevoerd door Belnet. Dit project leunt op de European Open Science Cloud (EOSC), een initiatief van de Europese Commissie, waarvoor Belnet de gemandateerde nationale vertegenwoordiger van België is.
De brede doelstellingen van zowel FedOSC als EOSC zijn het stimuleren van de praktijken van Open Science binnen de wetenschappelijke gemeenschap, in het bijzonder in onderzoek dat gefinancierd wordt door belastinggeld. Open Science impliceert niet alleen open toegang tot de artikels en publicaties die het resultaat zijn van de onderzoeksprojecten, maar ook het toegankelijk maken van alle data die tijdens het onderzoeksproject geproduceerd werd.
Een procedure voor gegevenstoegang
Een publicatie moet de FAIR-dataprincipes volgen. FAIR staat voor Vindbaar, Toegankelijk, Interoperabel en Herbruikbaar. FAIR-data stelt andere onderzoekers in staat om reeds bestaande onderzoeksdata te ontdekken en te hergebruiken voor hun eigen onderzoek, dat misschien over een heel ander onderwerp gaat.
Dat data FAIR is, betekent niet dat alle data voor iedereen ter wereld downloadbaar moet zijn. Gewoonlijk is er een proces voor het aanvragen en autoriseren van toegang nodig, waarbij de aanvrager mogelijk het doel van zijn verzoek om de gegevens te ontvangen moet specificeren. Het toegangsbeleid volgt daarbij het principe “Zo open als mogelijk - zo beperkt als noodzakelijk”.
Doelstellingen van het FedOSC-project
Enkele van de belangrijkste doelstellingen van het FedOSC-project zijn het maken van een inventaris van alle bestaande onderzoeksgegevens binnen de Federale Wetenschappelijke Instellingen en het oprichten van een node op federaal niveau in België binnen het EOSC-kader.
Binnen het FedOSC-project zal Belnet een aantal van zijn bestaande diensten verder verbeteren, met name DMPOnline en Orfeo, en nieuwe diensten lanceren die de basis zullen vormen van de federale node.
Het project begon afgelopen april
Product manager Sam Kauranne is de hoofdverantwoordelijke om het FedOSC-project vorm te geven. Sam begon in deze hoedanigheid bij Belnet op 1 april 2024 na 10 jaar gewerkt te hebben bij het Instituut voor Natuurwetenschappen, één van de 15 federale wetenschappelijke instellingen. Deze instellingen zijn naast Belspo de belangrijkste stakeholders van het FedOSC-project.
Een van Sam zijn eerste taken is een bezoek aan alle federale wetenschappelijke instellingen. De bezoeken worden gedaan om inzicht te krijgen in de huidige staat van databeheer en Open Science activiteiten in elke instelling, en om behoeften te verzamelen van welke diensten precies het meest nuttig zouden zijn om hun pad naar Open Science te ondersteunen.